در شش ماه نخست سال جاری، صنعت برق کشور با فشارهای بی‌سابقه‌ای مواجه شده است. کاهش قابل توجه تولید نیروگاه‌های برق‌آبی، خارج شدن نیروگاه اتمی بوشهر از مدار و افزایش مصرف برق به دلیل گرمای زودرس، شبکه سراسری برق را در موقعیتی حساس قرار داده است.
طبق گزارش اینداست مینی، تولید نیروگاه‌های برق‌آبی به حدود ۲۵۰۰ مگاوات کاهش یافته و نیروگاه بوشهر نیز فعلاً از مدار خارج شده است. در همین حال، افزایش بی‌سابقه دمای هوا باعث شده مصرف برق در فروردین‌ماه برای نخستین بار در تاریخ صنعت برق ایران به ۱۱ درصد افزایش یافته و دو رقمی شود.
در این شرایط، تمام بار تأمین برق کشور بر عهده نیروگاه‌های حرارتی افتاده است. شرکت تولید نیروی برق حرارتی با اجرای مجموعه‌ای از پروژه‌ها مانند افزایش توان واحدهای گازی، رفع محدودیت‌های تولید، احداث واحدهای جدید و انجام تعمیرات اساسی تلاش کرده تا ظرفیت تولید این نیروگاه‌ها را افزایش دهد. این اقدامات که از نیمه دوم سال گذشته آغاز شده بود، تا پیش از تابستان امسال به پایان رسیده و منجر به افزایش ۱۳ درصدی تولید برق حرارتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته شده است.
برنامه‌ریزی شده که ظرفیت تولید نیروگاه‌های حرارتی تا تابستان به ۵۱ هزار مگاوات برسد، در حالی که مصرف بالای برق همچنان تهدیدی جدی برای پایداری شبکه محسوب می‌شود.
با توجه به خشکسالی‌های اخیر و کاهش محسوس ذخایر سدها، اتکا بیش از حد به نیروگاه‌های برق‌آبی دیگر راه‌حلی قابل اعتماد نیست. همچنین نیروگاه بوشهر به علت عملیات تعمیراتی یا مشکلات فنی از مدار خارج شده و سهم خود را در تأمین اوج مصرف از دست داده است. این وضعیت نشان‌دهنده ضعف ترکیب تولید برق کشور در مواجهه با نوسانات اقلیمی و فنی است.
از سوی دیگر، افزایش مصرف برق در ابتدای سال پیامی روشن برای سیاست‌گذاران حوزه انرژی دارد؛ روند افزایش دما و گسترده شدن استفاده از وسایل سرمایشی، ساختار مصرف برق را تغییر داده و فروردین‌ماه را نیز وارد چرخه بحران کرده است. اگر این پدیده به درستی مدیریت نشود، کل سال با دوره‌های پیک مصرف مواجه خواهد بود و ظرفیت تولیدی کشور به شدت تحت فشار قرار خواهد گرفت.
با وجود اقدامات تقویتی در بخش تولید، کارشناسان بر مدیریت تقاضا و اصلاح الگوی مصرف تأکید دارند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده بدون همکاری جدی مصرف‌کنندگان، خصوصاً در بخش خانگی و ادارات، عبور از تابستان بدون خاموشی ممکن نخواهد بود.
صنعت برق در تلاش است با ابزارهای تشویقی و اطلاع‌رسانی مشارکت عمومی را افزایش دهد؛ اما برای ایجاد تأثیر پایدار، تدوین سیاست‌های ساختاری و الزام‌آور در حوزه مصرف برق به امری ضروری تبدیل شده است.
همچنین تجربه امسال بار دیگر ضرورت توسعه زیرساخت‌های متنوع و تاب‌آور تولید برق را یادآوری می‌کند. وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی و ظرفیت‌های محدود انرژی‌های تجدیدپذیر، عملاً گزینه‌های مدیریت بحران را محدود کرده است.
در شرایطی که تغییرات اقلیمی الگوهای سنتی تولید و مصرف را دچار تحول کرده‌اند، گذار به ترکیبی بهینه از انرژی‌های خورشیدی، بادی، سیکل ترکیبی و ارتقای بهره‌وری نیروگاه‌های موجود، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای آینده صنعت برق کشور به شمار می‌آید. بدون این تغییرات ساختاری، هر سال با بحران‌های مشابه ولی شدیدتر مواجه خواهیم بود.
انتهای پیام
منبع: https://www.isna.ir/news/1404031207921/%D8%B1%D8%B4%D8%AF-%D8%A8%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D9%88-%D8%A7%D9%81%D8%AA-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%82-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1