حذف صفر از پول ملی مشروط به مهار تورم و کاهش انتظارات تورمی است

به گزارش اینداست مینی، حذف صفر از واحد پولی یک کشور که به عنوان «بازتعریف پول» شناخته می‌شود، اقدامی است که برخی کشورها (عمدتاً به دلیل تورم) انجام می‌دهند. تاریخچه این اصلاحات در بسیاری از کشورها وجود دارد که عمدتاً در کشورهای در حال توسعه، کمتر توسعه یافته یا دوران پس از جنگ رخ داده است.

این اقدام بیشتر به عنوان یک ابزار کمکی به همراه کاهش عرضه پول مورد استفاده قرار می‌گیرد و هدف اصلی آن کاهش اثرات ابرتورم است. با این وجود، خود این اقدام بیشتر یک تهدید است تا درمان، زیرا مردم برای حفظ سرمایه خود در برابر تورم، دارایی‌های سنگین یا ارزهای خارجی را می‌خرند که می‌تواند منجر به تشدید تورم شود.

تا به امروز، کشورهایی مانند ترکیه، برزیل، آرژانتین، روسیه، مجارستان، فرانسه، غنا و سایر کشورها چندین بار صفرهای پول ملی خود را حذف کرده‌اند، به‌گونه‌ای که برزیل رکورددار این سیاست است و در شش مرحله، ۱۸ صفر از پول ملی خود حذف کرده است.

چندی پیش، در همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی بانک مرکزی، محمدرضا فرزین – رئیس کل بانک مرکزی – هدف‌گذاری اصلاح نظام پولی کشور را اعلام کرد و برنامه حذف چهار صفر از پول ملی را به عنوان یکی از اهداف بانک مرکزی در سال ۱۴۰۴ معرفی کرد.

فرزین اظهار داشت که تصویر ریال ایران در اقتصاد جهانی مناسب نیست و اجرای این سیاست در زمان مناسب و با توجه به تجربیات موفق جهانی می‌تواند به بهبود تصویر ریال کمک کند که امری ضروری است و به همین دلیل حذف صفر در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد.

در این زمینه، وحید شقاقی – اقتصاددان در گفت‌وگو با اینداست مینی، بر ضرورت اجرای حذف صفر پس از مهار تورم تأکید کرد و گفت: در شرایط فعلی اقتصاد ایران، حذف صفر اقدامی عجولانه و بدون محاسبه دقیق در سطح کلان است. معمولاً کشورهایی که تورم‌های بالا یا ابرتورم را تجربه کرده‌اند، پس از کنترل تورم و بهبود ثبات اقتصادی، برای تسهیل محاسبات پولی اقدام به حذف صفر می‌کنند.

وی افزود: در برخی کشورها حذف صفرها برای ساده‌تر شدن محاوره‌ها و محاسبات انجام شده است و کشورهایی که در این مسیر موفق بوده‌اند، یک روند منطقی را طی کرده‌اند.

این استاد اقتصاد خاطرنشان کرد: اما در ایران هنوز ریشه‌های تورم برطرف نشده و احتمال وجود تورم بالای ۳۵ درصد در سال جاری زیاد است و ناترازی‌های کلان اقتصادی می‌تواند این وضعیت را بدتر کند و تورم در سال‌های آینده افزایش یابد.

شقاقی بیان کرد: اگر در این شرایط حذف چند صفر انجام شود، باز هم به دلیل تورم، ارزش پول کاهش یافته و ممکن است مجبور به افزودن مجدد صفرها شویم. همچنین مردم سال‌هاست که در گفتار از تومان به جای ریال استفاده می‌کنند و حتی ارقام کوچک‌تر با تومان بیان می‌شود.

وی اشاره کرد که حذف چهار صفر هزینه‌های زیادی مانند تغییر تمامی اسناد حسابداری و مالی کشور را در پی دارد.

این اقتصاددان بیان کرد که کشورهای موفق در حذف صفر زمانی این اقدام را انجام دادند که تورم‌های طولانی‌مدت و ابرتورم را کنترل کرده و اقتصاد به ثبات نسبی رسیده بود و چشم‌انداز تورم بالا را نداشتند، اما اقتصاد ایران هنوز درگیر تورم طولانی‌مدت است که باید ابتدا کنترل شود.

شقاقی افزود: در مناطق روستایی و شهرهای کوچک، کالاها با قیمت‌های خرد عرضه می‌شوند و قیمت‌ها هنوز رُند نشده‌اند؛ با حذف چهار صفر و افزایش تورم و انتظارات تورمی، قیمت‌ها به سمت بالا رُند می‌شوند که خود می‌تواند تورم جدیدی ایجاد کند.

این استاد اقتصاد تأکید کرد: هنوز ریشه‌های تورم حل نشده و ناترازی‌های کلان ممکن است تورم را تشدید کند و حذف صفر بدون مهار تورم می‌تواند بار تورمی بیشتری ایجاد کند.

وی در پایان گفت: بنابراین پیشنهاد می‌شود دولت و بانک مرکزی ابتدا ریشه‌های تورم را کاهش دهند و برای بار تورمی احتمالی حذف صفر تدبیر کنند. اگر بتوان تورم را کنترل کرد و انتظارات تورمی کاهش یابد، می‌توان صفرها را از پول ملی حذف کرد، اما در شرایط تورم بالای فعلی، قیمت‌ها تمایل به افزایش دارند.

انتهای پیام